ملاقات با یک ارتودنتیست راهی است که میتواند شما را به لبخند رویاییتان برساند. آنها دندانپزشک متخصصی هستند که تخصص آنها تشخیص و درمان مسائل مربوط به دهان و دندان است و برای رسیدن به این دانش، تحصیلات تخصصی را در دانشگاه پشت سر میگذارند. آنها بر اساس همین دانش، تجربه و مهارتی که دارند و بر اساس نیاز شما، بهترین روش درمانی را تجویز میکنند. در اینجا به برخی از نکاتی که در مورد روش درمان و مراحل ارتودنسی نیاز به توجه دارد، اشاره شدهاست.
ساختار دندانهای انسان
دهان و دندانهای شما یک سیستم پیچیده بیولوژیکی است. اجزای آن شامل ۳۲ دندان، فک فوقانی و تحتانی، لثهها و ماهیچههای متعدد است که برای ایجاد همه کارها در تعامل هستند. مناسب، کاربردی و پایدار بودن این سیستم، میتواند جویدن و صحبت کردن را بهبود بخشد و در طول یک عمر باعث کاهش آسیب و سایش دندانها شود. تمیزکردن دندانها آسانتر است و میتواند به جلوگیری از بیماری لثه، پوسیدگی دندان و از بینرفتن استخوانهای پشتیبان کمک کند. با این حال روشهای دیگری چون ارتودنسی برای بهبود عملکرد این سیستم نیز وجود دارد.
ارتودنسی درمان پزشکی یا زیبایی؟
یک لبخند مطمئن و جذاب و افزایش اعتماد به نفس تنها نمونهای از مزایای ارتودنسی است که استفاده از این درمان برای شما به ارمغان میآورد و معمولا اینها اولین فایدههایی است که به ذهن میرسند. اما بسیاری از مردم نمیدانند که درمان ارتودنسی میتواند مشکلات جسمی را نیز برطرف نموده و سطح سلامت را افزایش دهد. بدون درمان ارتودنسی، افراد بیشتر در معرض پوسیدگی دندان، بیماری لثه، تخریب استخوان، مشکلات مربوط به جویدن و مشکلات گوارشی، اختلالات گفتاری، ریزش دندانها و سایر آسیبهای دندانی هستند. دندانپزشک یا ارتودنتیست میتواند روش درمانی را ارائه دهد که نه تنها دندانهای شما را صاف کند بلکه علت اصلی دندانهای کج را نیز اصلاح کند، تعادل صورت را بهبود بخشد و بلکه عملکردی مناسب، کاربردی و پایدار داشته باشد.
چه زمانی باید کودکان معاینه ارتودنسی انجام دهند؟
دانپزشکان و ارتودنتیستها توصیه میکنند کودکان خود را حداکثر تا ۷ سالگی برای معاینه ارتودنسی ببرید. در این سن مشکلات ظریفی که با رشد فک و رویش دندانها بروز میکنند، قابل تشخیص هستند. این مساله بسیار مهمی است، به این دلیل که در صورت استفاده زودهنگام از درمان ارتودنسی، میتوان مشکلات مربوط به دهان و دندانها را اصلاح کرد. اغلب بیماران ارتودنسی، درمان بریس را در سنین ۹ تا ۱۴ سالگی آغاز میکنند.
آیا بزرگسالان هم میتوانند از این درمان استفاده کنند؟
درمان ارتودنسی تقریبا در هر سنی با موفقیت همراه است. در واقع امروزه از هر چهار بیمار ارتودنسی حدود یک نفر بالای ۱۸ سال سن دارد. به لطف وسایل ارتودنسی کوچکتر، غیرقابل رویت و راحتتر شامل بریسهای فلزی، سرامیکی و بریسهای نامرئی، این روش درمانی برای بزرگترها نیز جذابیت پیدا کردهاست.
چه عواملی باعث ایجاد مشکلات ارتودنسی میشود؟
بیشتر مشکلات ارتودنسی جنبه ژنتیکی دارند و وراثتی هستند. نمونهای از این مشکلات عبارتند از شلوغی، فاصله و بیرون زدگی دندانها و همچنین دندانهای اضافی و برخی از مشکلات رشد فک. سایر ناهنجاریها با مکیدن انگشت شست، بیماریهای دندان، حوادث، ریزش زودهنگام یا دیرهنگام دندانهای شیری و برخی دلایل دیگر ایجاد میشوند.
چرا درمان نامنظمی دندان بسیار مهم است؟
تمیز کردن و مراقبت از دندانهای کج و شلوغ کار بسیار سختی است. موقعیت بد و نامناسب دندانها و فک همچنین میتواند باعث سایش غیر طبیعی سطوح دندان مشکل در جویدن و یا صحبت کردن و ایجاد فشار اضافی در حمایت از بافت استخوان و لثه شود. بدون درمان، بسیاری از مشکلات بدتر میشوند و میتوانند بعداً در زندگی به مراقبت های اضافی دندان نیاز داشته باشند.
طول دوره درمان ارتودنسی
طول دوره این درمان معمولا بین یک تا سه سال طول میکشد. این دوره از فردی به فرد دیگر متفاوت است و بستگی به چند متغیر از جمله شدت مشکل و سطح رشد دهان و صورت بیمار دارد که تشخیص آن به عهده دندانپزشک و ارتودنتیست است. هر شخصی به درمان ارتودنسی پاسخ متفاوتی میدهد، بنابراین ممکن است زمان درمان با برآورد اصلی کمی متفاوت باشد. مراقبت از وسایل ارتودنسی و برنامهریزی برای معاینات معمول، به شما این اطمینان را میدهد که این روش تا حد ممکن کارآمد خواهد بود. شما برای شروع درمان نیاز به عکس های دیجیتالی از دندان، مدل گچی و تشخیص دندانپزشک برای درمان نیاز دارید.
هزینه درمان ارتودنسی چقدر است؟
هزینه درمان ارتودنسی به عوامل زیادی بستگی دارد از جمله شدت مشکل، پیچیدگی آن و طول مدت درمان. امروزه استفاده از بریسها، بیش از هر زمان دیگری مقرون به صرفه میباشد. علاوه بر این بسیاری از مراکز دندانپزشکی یا ارتودنسی با شرکتهای بیمه همکاری میکنند و برنامههای پرداختی را به شیوهای ارائه میدهند که بسیاری از بودجهها قابل تامین باشد.
نقش شما در پیشرفت درمان ارتودنسی چیست؟
درمان ارتودنسی، مشارکت دندانپزشک و بیمار است. ارتودنتیست وسایل ثابت و متحرک که برای ایجاد فشار ملایم به منظور جابجایی دندانها و قرار گرفتن آنها در موقعیتهای مناسب مورد نیاز است، سفارش میدهد. برای بیمار، درمان ارتودنسی همیشه پیگیری دستورالعملهای ارتودنتیست، حضور در جلسات برنامهیریزی شده معاینه و حفظ بهداشت دهان و دندان برای دستیابی به بهترین نتیجه ممکن است. همچنین برای ادامه مراقبتهای عمومی، نیاز به مراجعه به داندانپزشک عمومی نیز دارید.
آیا دندانهای عقل باعث تغییر دندانها میشوند؟
تحقیقات نشان میدهد که دندان عقل لزوما باعث تغییر دندان نمیشود. در بیشتر موارد، کشیدن دندان عقل به دلایل بهداشت عمومی داندانپزشکی انجام میشود و نه برای سلامت ارتودنسی. دندانپزشک شما میتواند به شما در مورد کشیدن دندانهای عقل مشاوره بدهد.
فواید استفاده از بریسها
گذشته از نگاه و احساسی عالی، داشتن دندانهای صاف و فک همتراز فواید دیگری نیز دارد. داشتن دندانهای کج و شلوغ به معنای نیاز به زحمت و تلاش زیاد برای تمیزکردن و مراقبت از آنهاست که در صورت غفلت از آن، زمینه به وجود آمدن دنیایی از مشکلات چون پوسیدگی و ریزش احتمالی دندانها میشود. مشکلات ارتودنسی نیز میتواند منجر به پوشش غیرطبیعی دندانها، عملکرد غیربهینه جویدن، عدم استفاده از مفاصل فک و استرس اضافی در لثهها و استخوانهای محافظ دندانهای شما شود. در صورت عدم درمان، تمامی این مشکلات میتواند منجر به سردرد و درد صورت و گردن شود. در درازمدت، درمان ارتودنسی به مراتب کم هزینهتر از برطرف کردن مشکلاتی است که ممکن است ناشی از عدم استفاده از درمان ارتودنسی باشد.
چه مدت بعد از درمان باید از نگهدارندهها استفاده کنیم؟
تشخیص مدت زمان مورد نیاز برای استفاده از نگدارنده بعد از درمان، چه نگدارنده ثابت و چه متحرک، به عهده ارتودنتیست میباشد. استفاده از نگهدارنده، بهترین راه برای جلوگیری از حرکت دندانها بعد از انجام درمان ارتودنسی است. باید توجه داشته باشید که دندانها در استخوان قرار گرفتهاند و نه در بتن. از آنجایی که استخوانهای اطراف دندانها مدام در حال تغییر هستند، ممکن است بعد از برداشتن بریسها، دندانهای شما نیز تغییر کنند. با استفاده از نگهداندهها، دندانهای شما احتمالا در جایی که ارتودنتیست تشخیص داده است، باقی میمانند.
چرا بعضی از دندانها تغییر بعد از ارتودنسی میکنند؟
تغییرات کوچکی که بعد از برداشتن بریسها ایجاد میشود به علت استفاده از دندانها برای گاز گرفتن و جویدن است. تغییرات جدی و نامطلوبتر ممکن است جنبه ژنیتکی داشته باشند که غیرقابل پیشبینی هستند. تغییر در وضعیت دندانها، یک پدیده مادامالعمر و طبیعی است. بهترین راه برای جلوگیری از جابجایی دندانها، استفاده از نگهدارندهها طبق دستورالعمل ارتودنتیست است.
متخصص ارتودنسی
امروزه تغییر سبک زندگی و افزایش نیازهای بهداشتی و پزشکی، موجب تفکیک و افزایش تخصصهای پزشکی شده و مانند گذشته یک دندانپزشک به تنهایی تمام خدمات دندانپزشکی را انجام نمیدهد. یکی از تخصصهای دندانپزشکی، ارتودنسی است که برای مرتب کردن نامنظمی دندان میباشد و توسط ارتودنتیست که متخصص این رشته است انجام میشود. سایت انجمن ارتودنتیستهای ایران مسیری برای اطلاع از برگزاری نشستهای علمی و سمینارها برای متخصصین و راهنمایی برای بیماران ارتودنسی جهت مشاهده ارتودنتیستهای مورد تایید انجمن خواهد بود.